SPOR PSİKOLOJİSİ NEDİR?
Spor psikolojisi, sporcuların davranış ve düşüncelerini neden-sonuç ilkelerine bağlı
kalarak tüm ayrıntılarıyla inceleyen ve bir takım zihinsel tekniklerle sporcuların ve
antrenörlerin performansını arttırmaya çalışan bilim dalıdır. Spor psikolojisi
psikolojik faktörlerin sporcuların performansına olan etkilerinin yanında egzersiz ve
sporun sporcuların psikolojik gelişimine ve sağlığına olan etkilerini bilimsel verilere
dayanarak araştırır.
Bugün tüm dünyada bilimsel antrenman metotları çok hızlı bir şekilde gelişmeye
başlamıştır. Artık gelinen nokta insan vücudunun da bir limiti olduğu yani bir
sporcunun hız, çabukluk, patlayıcı güç ve kuvvet gibi kavramların bir noktaya kadar
geliştiğidir. Bu bilimsel yapılan çalışmalarla sporcuların fiziksel özellikleri maksimum
düzeye getirilmektedir. Oysaki yeni keşfedilmeye başlanan diğer bir kısımsa olayın
sporcu psikolojisi bölümüdür. Dünya çapında başarılı takımlar ve bireysel sporcular
bütüncül performans gelişimi sistemini uygulamaktadırlar. Bu sistemde spor
psikolojisi ayaklardan birinin oluşturmaktadır. Spor psikolojisi sporun zihinsel
boyutu ile ilgilenir. Spor performansına katkısı olan fizik, teknik ve taktik becerilerin
yanında psikolojik beceriler de önemli rol oynamaktadır. Spor psikolojisi
uygulamaları sadece saha içi veya dışı sorunlar yaşayan sporcular için değildir. Spor
psikolojisi, bir sporcunun veya takımın potansiyelindeki performansa ulaşmasına
katkı sağlar. Belirli yeteneklerin spor psikolojisi teknikleri ile daha da
mükemmelleştirip maksimum performansa ulaşılması hedeflenir. Spor psikolojisi
teknikleriyle her sporcunun potansiyel performansına ulaşabilmesine yardımcı
olunur. Sporcular hakkında bilgi edinme belirli bilimsel yöntemlerle ve uzman
kişilerce yapılmalıdır. Bu yüzden gelişmiş dünya ülkelerinde bir çok teknik direktör,
antrenör ve koçlar fiziksel, teknik ve taktik becerilerin yanında psikolojik becerileri de
antrenman programlarına ekleyerek spor psikologlarıyla çalışmaktadırlar. Spor
psikolojisinin katkılarıyla sporcuların ve takımların performansında olumlu
değişimler görülmüştür. Bu nedenle spor psikolojisi modern sporun olmazsa
olmazlarından biri haline gelmiştir.
Bugün dünyada sporun sadece fiziksel, taktik ve teknik unsurlardan oluşmadığı
anlaşılmaya başlanmıştır. Yapılan araştırmalar spor psikolojisinin diğer unsurlar
üzerinde tamamlayıcı önemli bir etken olduğunu ortaya koymuştur. Çünkü insanoğlu
sadece kas ve kemikten yapılmamıştır. Spor alanındaki bireyin de psikolojik
yeteneklerinin çok güçlü olması gerekmektedir. Dolayısıyla dünya çapında başarılı
olan sporcuların en büyük silahı spor psikolojisine hakim olmalarıdır. Kuşkusuz ki
kişinin performansını fiziksel ve taktik etkenlerin dışında psikolojik ve duygusal
faktörlerde etkilemektedir. Duyguların bilinçli olarak kullanılması için planlı ve
düzenli bir şekilde bir spor psikolojisi tekniklerinin uzman spor psikologları
denetiminde çalışılması gerekmektedir.. Dolayısıyla spor psikolojisi alanında destek
almayan sporcuların hiç biri gerçek anlamda maksimum performanslarına
ulaşamazlar.
Dünyadaki ve ülkemizdeki başarılı sporcu ve çalıştırıcılara baktığınız zaman sporun
fiziksel yönünün yanında spor psikolojisi uygulamalarının da çok önemli olduğunu
belirtmişlerdir. Michael Jordan, Tiger Woods, David Beckham, Pete Sampras, Gary
Lineker, Tony Schumacher, Muhammed Ali, Phil Jackson, Mustafa Denizli, Fatih
Terim, Sir Alex Ferguson, Steve McClaren, Capello gibi sporcu ve çalıştırıcılar sporun
zihinsel yönüne her zaman önem vererek fiziksel, taktiksel ve teknik çalışmalarına
spor psikolojisi çalışmaları da eklemişlerdir.